Energia. Informazio orokorra, erabiltzaileen eskubideak eta erreklamatzeko bideak
Informazio orokorra
Azken urteetan, kontsumitzaileek etxeko kontsumoko fakturetan igoera itzelak pairatu dituzte. Horren ondorioz liberalizatze prozesua justifikazio gabeko etengabeko garestitzetzat ikusten dute. Honek kontsulten eta erreklamazioen gorakada nabarmena eragin du.
Informazio faltak kontsumitzaileen elkarteentzat, erreklamazioak aurkezteko aholkularitza eskarien igoera suposatu du. Kontsumitzaileek, euren eskubideei, fakturatze sistemari eta faktura berberei buruz gero eta informazio gehiago eta ulerterrazagoa eskatzen dute.
Kontsumitzaileak bere eskubideen babesa eskasa dela uste du eta erreklamatzerakoan zailtasun handien aurrean aurkitzen da, adibidez, erreklamazioa aurkezteko zenbait enpresa elektrikoen helbide fisikoetara joateko zailtasuna edo ezintasuna, batzutan elektrotresnetako dendetan kokatuak daudenak; kontadoreen funtzionamendu txarra dela eta, fakturaketan emandako okerren erreklamazioa, erabiltzaile berri bezala kontratatzeko ezintasuna lehengo kontratatzailearen zorrak ordaintzen ez badira; gaur egungo fakturaketa, esan bezala, kontsumitzailearentzat ulerterraza ez dena, eta abar…
Transmititzen den informazioa sinpleagoa izango balitz merkatu elektrikoaren baitan aukeraketa librea erraztuko litzateke, ezagutza handiagoa izango litzatekeelako. Ondo informatutako kontsumitzailea gutxiago kezatzen da eta era zuzen eta egokiagoan babesten ditu bere eskubideak.
Kontsumitzaile elkarteok liskarrak era azkarrean, erraza zein ekonomikoan konpontzeko sistemarik egokiena kontsumo arbitrajea dela uste dugu. Hala ere, konpainia elektrikoak orokorrean ez zaie borondatezko sistema honi atxikitzen, eta horrek zailtasunak eragiten dizkie kontsumitzaileei.
Konpainia elektrikoak Kontsumoko Arbitraje Sistemari atxikituko balitzaie, balio erantsia izango lukete balizko liskarrak era azkarrean, Justizia Epaitegietara joan gabe, konpontzeko borondatea azalduko luketelako. Egia esan azken hilabeteetan sistema honenganako hurbiltze prozesua nabaritu bada ere.
Erabiltzaileen eskubideak
Kontsumitzaileek hurrengo eskubideak dituzte beste batzuen artean:
-Atzipen eta konexioa. Energia elektrikoaren banatze eta garraiotze sareetara, bai araututako tarifen horniketa elektrikoa merkaturatzaile baten bitartez edo merkatu librean kontratatuz.
-Erregulatutako tarifak (lehen TUR; orain Precio Voluntario al Pequeño Consumidor). Tentsio baxuan konektatutako eta gehienez 10 Kw-etako potentzia duten kontsumitzaileek Gobernuak onartutako azken baliabideren tarifa kontratatzeko eskubidea dute.
-Hornitzailea aukeratu. Kontsumitzaileek horniketa eurek askatasun osoz aukeratu nahi duten azken baliabideko merkaturatzailearekin edo banatzailearekin kontratatu ahal dute.
-Kalitatea. Zerbitzua jaso kalitate minimo batzuekin (jarraitutasuna, kalitatea eta bezeroarekiko arreta).
-Gehigarrizko fakturaketa. Kontadorearen funtzionamendu okerra egiaztatzen bada, kontsumitzaileak proportzionalki banatutako gehigarrizko fakturaketa eskatzeko eskubidea du.
-Diru-itzultzea. Oker administratiboren bat ematen bada, enpresak gaizki kobratutako zenbatekoak itzuli beharko ditu.
Erreklamatzeko prozedurak
Elektrizitate horniketarekin arazoren bat izatekotan, horniketa kontratatu diogunaren Erakundearen Bezeroarekiko Arreta Zerbitzuarengana zuzenduko gara. Kontratua merkaturatzaile batekin sinatu bagenuen berdin digu arazoarean erantzulea merkaturatzailea edo banatzailea den. Merkaturatzaile honek arazoa kudeatu behar izango du edo behintzat erreklamazioa banatzailearen aurrean aurkeztu behar bada nola jokatu behar dugun aholkatu beharko digu.
Argi izan behar dugu, energia elektroarekiko arazo baten aurrean banatzailearekin harremanetan jarri behar garela, 24 ordutako matxuren zerbitzuaren bitartez, zeinen telefono zenbakia fakturan azalduko den.
Gure eskaera kontutan hartzen ez bada, hona zuzendu ahal izango gara:
-Gure Erkidego Autonomoan energia gaietan eskuduntza duen erakunde administratibora (gure Erkidego Autonomoko Energia eta Industria Zuzendaritza Orokorra).
-Energiaren Batzorde Nazionalera, zeinek kontsumitzaileei arreta eskaintzeko zerbitzua duen. Idatziz, (k/ Alcalá, 47, 28014 Madrid), telefonoz (91 432 96 00 eta 91 43296 28), fax bitartez (91 577 62 18) edo posta elektronikoaren bitartez (dre@cne.es).
-Kontsumo Arbitraje Batzordera, kontsumitzaileari, aldeek derrigorrez bete behar duten laudo izeneko ebazpena ezarriz, auziari amaiera ematen dion doako sistema erraza eta azkarra izateko aukera ahalbidetzen dio. Hala ere, borondatezko bitartekoa da: bi alderen batek bide hau jarraitu nahi ez badu, ezin izango zaio hasiera eman. Eskakizunaren eredua honako webgunean eskuragarri aurki daiteke http://www.consumo-inc.es/Arbitraje/SolicitudArbitraje.pdf.
-Justizia epaitegietara. Aurreko bideak baliogarriak suertatzen ez badira, kontsumitzaileak erabil dezakeen azken bitartekoa bide judiziala da, Justizia Epaitegietan dagokion auzi-eskea aurkeztuz. Espainiako sistemak, eskariak 900 euroak gailentzen ez baditu, ahozko epaiketa aurkezteko auzi-eskea ezartzea ahalbidetzen du, abokatu eta prokuradoreen zerbituak behar barik. Auzi-eskearen eskariak hurrengo webgunean eskuragarri daude www.boe.es/boe/dias/2002/11/14/pdfs/A40032-40033.pdf.