¿Nola eragiten du adimen artifizialak zure egunerokoan?
¿Nola eragiten du adimen artifizialak zure egunerokoan?
Adimen Artifizialak (AA) aspaldi utzi zion zientzia-fikzioaren esparruan egoteari, eta, gaur egun, gure eguneroko bizitzaren parte bihurtu da. Horregatik, AAren panoraman barrena egingo dugun bidaia honetan, bere definizioa, funtzionamendua, erregulazioa eta, garrantzitsuena, kontsumitzaileei nola eragiten dien aztertuko dugu.
Zer da AA?
AA, edo Adimen Artifiziala, Europar Batasuneko Batzordearen arabera, informatikaren arlo bat da, giza adimena eskatzen duten zereginak egiten dituzten sistemak sortzen dituena, hala nola ikaskuntza, arrazoiketa eta pertzepzioa. Algoritmoak eta eredu matematikoak erabiliz, AAk datu kopuru handiak prozesatzen ditu ikaskuntza automatikoan oinarritutako erabakiak hartzeko, denborarekin bere zehaztasuna hobetuz.
Zertan eragin al dizu zure egunerokoan?
Lineako erosketetatik hasi eta itzultzaileetaraino, AA gure bizitzetan integratzen da, askotan ia ohartu gabe. Publizitatera, segurtasunera eta albiste faltsuen detekziora hedatzen da, adibidez. Baina gure egunerokoan, ageriko aplikazioetatik haratago doazen moduetan jarduten du baita ere .
Online erosketetan esperientziak pertsonalizatzea, streaming plataformetan edukiak gomendatzea eta gure lehentasunetatik ikasten duten laguntzaile birtualak izebergaren punta baino ez dira.
AA erabiltzen da, halaber, garraio publikoko ibilbideak optimizatzeko, gailuetan ahotsa ezagutzeko sistemak ezartzeko eta baita finantza-transakzioetan iruzurrak detektatzeko ere. Baina aurrerapen hauek gure bizitzak sinplifikatzeaz gain, erabakiak hartzeko orduan pribatutasunari eta gardentasunari buruzko galderak ere planteatzen dituzte.
AA arautzea: etorkizunerako lehen urratsa
Europar Batasunak mugarri historiko bat ezarri zuen duela hilabete batzuk, eta AAren erabilera guztiak modu integralean arautu zituen. Araudi berriak segurtasun-estandarrak eta oinarrizko eskubideak ezartzen ditu, helburu errepresibo edo diskriminatzaileekin erabiltzea saihestuz. Araudiak arlo sentikorrak jorratzen ditu, hala nola identifikazio biometrikoa eta giza portaeraren manipulazioa.
Alde horretatik, eta kontsumitzaileen zereginari dagokionez, araudiak funtsezko eskubideak aitortzen ditu guretzat, hala nola erreparazio kolektiboa, erreklamazioak aurkeztea eta informazioa jasotzeko eskubidea, funtsezko erabakiak arrisku handiko AA sistemen mende daudenean.
Arriskuak eta prebentzio-neurriak
Legeak “arrisku handikoak” lez identifikatzen ditu gailu medikoak, azpiegitura kritikoak eta legea aplikatzeko sistemak. Horrek araudi gehiago eskatzen ditu, gardentasuna eta kontsumitzailearen babesa bermatzeko. Hala ere, erronkek bere horretan diraute, batez ere adimen artifizial sortzaileko sistemen erregulazioan, hala nola ChatGPT, berrikuntza segurtasunarekin orekatzeko beharra nabarmenduz.
Sormenaren etorkizuna: zer gertatuko da ChatGPTrekin?
ChatGPTk eta antzeko sistemek gardentasun-irizpide berriei aurre egin beharko diete. Legeak arauak ezartzen ditu arrisku handiko ereduak identifikatzeko eta entrenamendu-datuetan egile-eskubideak errespetatzen direla bermatzeko. Ikuspegi horren bidez, AAk bultzatutako sormenak muga etikoak eta legalak errespetatzen dituela bermatu nahi da, teknologia sortzaileen garapenean mugarri bat ezarriz.
Beraz, araudiak ChatGPT erabiltzea debekatzen ez badu ere, merkaturatzeko irizpide zorrotzagoak ezartzen ditu, eta edukia sortzean originaltasuna eta legezkotasuna babesteko beharra aitortzen du. Ikuspegi honek adimen artifizialak bultzatutako sormenaren mugak etengabe birdefinitzen dituen eremu bat orekatzea du helburu.
Argi dago iraultza bat bizitzen ari garela. Baina gure historiaren kapitulu teknologiko berri honetan, EKA/ACUVetik funtsezkoa dela uste dugu berrikuntza hau kontsumitzaileen babesarekin orekatzea. Europar Batasunean AAren arauketa urrats esanguratsua da oreka hori lortzeko bidean, estandar argiak eta oinarrizko eskubideak ezartzen baititu. Hala ere, oso garrantzitsua da bere ezarpena gertutik monitorizatzen jarraitzea, kontsumitzaileak etorkizun teknologikorako bidaia honetan behar bezala babestuta egongo direla ziurtatzeko.