Black Friday data garrantzitsu bat da dagoeneko gure kontsumo-egutegian. Geratzeko iritsi da, eta urtero formula berarekin itzultzen da: presak, ustezko txolinak, erosketa oldarkorrak… eta milaka kontsumitzaileri eragiten dieten tranpa ugari.
Eskura dagoen informazioa inoiz baino handiagoa bada ere, EKA/ACUVetik betiko arazo berberak ikusten jarraitzen dugu: publizitate engainagarria, merkealdi faltsuak, prezio puztuak, online iruzurrak, finantzaketa toxikoak eta baldintza ez oso gardenak.
Horregatik, aurten ere, aldi honetan lasai, zentzuz eta eskubideekin erosten laguntzea da gure lana.
1. Tranpa ohikoena: “eskaintza faltsuak”
Prezioa egun batzuk lehenago igotzen dute, eta, bat-batean, ” % 40ko deskontua” agertzen da, baina ez da hala. Trikimailu zaharrenetako bat da… eta funtzionatzen jarraitzen du.
Ildo horretan, legea argia da: beheratutako prezioak azken 30 egunetako preziorik txikiena hartu behar du erreferentziatzat. Hala ere, saltoki askok mugan jokatzen dute.
Aholkua: Aurrera joan baino lehen, begiratu prezioen historikoa, hainbat tresna daude honetarako. Black Friday baino lehenagoko bat-bateko igoerak ikusten badituzu, ez fidatu.
2. Benetazkoa ez den deskontua
Denda askotan, kartela benetako onura baino handiagoa da. “% 50 arte”… baina hautatutako produktuetan bakarrik. Edo beherapena konpentsatzeko bidalketa-gastuak «doituta» ikusten dituzunean lurruntzen diren beherapenak.
Aholkua: Egiaztatu beti azken prezioa, ez soilik deskontuaren ehunekoa.
3. Erosketa oldarkorrak: Black Fridayren benetako negozioa
Black Friday azkar eta gehiegi pentsatu gabe eros dezazun diseinatuta dago. “Azken unitateak”, “gaur bakarrik”, “3 pertsona daude produktu hau begiratzen”… Gehienak premiazko teknikak dira, ez benetako informazioa.
Aholkua: Egin zerrenda bat erosten hasi aurretik. Produktua zure zerrendan ez badago, galdetu zure buruari ea benetan behar duzun.
4. Berehalako finantzaketak eta bankuarentzat oso errentagarriak diren tranpak
Egun hauetan gero eta sarriago eskaintzen dizute produktu bat erosteko finantzaketa. Aukera batzuk baliagarriak izan daitezke, baina beste batzuk oso arazo larrietarako sarrera dira.
Eta hemen bereziki argiak izan nahi dugu: finantzaketak revolving txartel bat badu, erantzuna EZ da. Zergatik? Gogoratu revolving txartelek interes oso altuak dituztela, ia amortizatzen ez dituzten kuotekin eta baldintza oso zorrotzekin.
Aholkua: Kostu osoa ulertzen ez baduzu, “revolving” hitza agertzen bada edo kontratua anbiguoa bada, ez sinatu.
5. Webgune faltsuak eta online iruzurrak: urtero gehien hazten dena
Black Friday ere une gogokoena da “gaiztoentzat”. Benetakoak diruditen dendak, sare sozialetako iragarki bortitzak eta zehaztasun kirurgiko batekin marka ezagunak kopiatzen dituzten orriak agertzen dira.
Aholkua: Egiaztatu URLa segurua dela, prezio oso onekin susmatu eta ziurtatu helbide fisiko bat eta benetako arreta-zerbitzu bat daudela. Eta gogoratu: banku-transferentzia zuzena edo bizuma bakarrik onartzen badute, seinale txarra.
6. “Doako bidalketa”… azkenean ez da doakoa
Webgune batzuek doako bidalketa iragartzen dute, baina gero kontzeptu berri batzuk ezartzen dituzte, hala nola «izapidetze-gastuak», «kudeaketa logistikoa» edo «enbalaje berezia», azken prezioa puzten dutenak.
Aholkua: Ordaindu aurretik, erosketaren banakapen osoa berrikusi.
7. Aldaketak eta itzulketak: denak ez du balio
Ez Black Friday-n ez Cyber Monday.n ez dira zure eskubideak aldatzen. Denda batek normalean itzulketak egiteko aukera ematen badu, egun hauetan ere egin behar ditu. Eta, gainera, merkataritza-baldintzen berri argi eta zehatz eman behar du.
Aholkua: Gorde tiketa edo egiaztagiri digitala. Eta gogoratu, online erosten baduzu, 14 egun dituzu uko egiteko azalpenik eman gabe.
8. Bermeak: berdin Black Friday-n zein abenduan
Produktua beheratuta dago, bai, baina bermea berdin-berdina izaten jarraitzen du: hiru urte produktu berrientzat. Black Friday izateak ez du ezer aldatzen.
Aholkua: Ez onartu “eskaintzan zegoenez, ez du bermerik” bezalako azalpenik. Gezurra da erabat.
9. Harpidetzak eta “doako frobak”
Erosketa askok plataforma edo zerbitzuren baten doako hilabete bat izaten dute. Dena ondo… ezeztatzea ahaztu eta hilabeteko karguak iritsi arte.
Aholkua: Ez baieztatu ezebez automatikoki, eta apuntatu baliogabetzeko azken eguna zure egutegian.
10. Benetan behar duzu?
Begien bistakoa dirudi, baina horixe da egun hauetan gutxien pentsatzen dena. Gogoratu Black Friday ez dela nahitaezkoa. Gutxiago erostea — eta hobeto erostea — kontsumo arduratsua ere bada.
Aurten, EKA/ACUVek gogor azpimarratu nahi du: deskonturik onena ez da altuena, beharrezkoa ez den erosketa saihesten duena baizik.
Aholkua: Zerbait erosi aurretik, galdetu zure buruari bi gauza: “benetan behar dut?” eta “beheratuta ez balego erosiko nuke?” Erantzuna “ez” bada… hobe ez erostea.
Zer egin zerbait gaizki ateratzen bada?
Bidegabeko kobrantza bat, berme-arazo bat, publizitate engainagarri bat edo edozein irregulartasun baduzu:
- Erantzunik lortzen ez baduzu edo konponbiderik ematen ez badizute, jarri harremanetan EKA/ACUVekin, zu laguntzeko gaude hemen.
- Fakturak, kapturak eta komunikazioak gorde.
- Idatziz erreklamatu enpresari.
Erostea erabakitzen baduzu, informazioz, lasai eta zentzu kritikoz egin. Gogoratu: helburua ez da gehiago erostea, hobeto erostea baizik.