Gero eta jende gehiago harritzen da berankorren fitxategi batean bere izena aurkitzen duenean. Kasu askotan, arrazoia zor eztabaidagarri bat da, revolving txartel bati, neurriz kanpoko interesak dituen mailegu bati edo aitortzen ez dituzten zerbitzuei lotua. Legezkoa da? Zer eskubide ditugu? Nola irten gaitezke egoera honetatik?
EKA/ACUVetik arazoa ulertzeko eta zure burua defendatzeko gakoak ematen dizkizugu, jarraian.
Zer dira berankorren zerrendak?
Los ficheros de morosidad son registros gestionados por empresas privadas, como ASNEF o BADEXCUG, que aBerankortasun-fitxategiak enpresa pribatuek kudeatutako erregistroak dira, hala nola ASNEF edo BADEXCUG enpresek kudeatutakoak, eta ustez ordainketa-betebeharrak bete ez dituzten pertsona fisiko edo juridikoei buruzko datuak biltzen dituzte.
Fitxategi hauetako batean sartuta egoteak ondorio oso larriak izan ditzake:
- Finantzaketa lortzeko zailtasunak.
- Etxebizitza bat alokatzeko arazoak.
- Zerbitzuak kontratatzeari uko egitea (telefonia, aseguruak, etab.).
- Kalte erreputazionalak eta pertsonalak.
Eta kezkagarriena: askotan, inklusio hauek irregularrak edo zuzenean ilegalak izaten dira.
Revolving txartelak eta berankortasuna: konbinazio oso arriskutsua
Fitxategi hauetan bidegabe sartzeko arrazoi ohikoenetako bat revolving txartelak dira. Orain dela gutxi azaldu genuen moduan, interes oso altuak aplikatzen dituzten kreditu-txartelak dira revolving txartelak, ordainketa modu mugagabean atzeratzeko aukera ematen dutenak, elur-bola bat bezala hazten den zor bat sortuz.
Produktu mota honen eraginpean dauden pertsona askok erreklamazioak, negoziazioak edo demanda judizialak aurkeztu dituzte. Hala ere, erakunde hartzekodunak berankorren fitxategi batean inskribatzea erabakitzen du, zorra eztabaidatzen ari den arren.
EKA/ACUVen ustez, abusuzko praktika bat da hau, kontsumitzaileen oinarrizko eskubideak urratzen dituelako eta presio gisa erabiltzen delako.
Noiz da legezkoa norbait berankorren fitxategi batean sartzea?
Berankorren fitxategi batean sartzea legezkoa izan dadin, hainbat baldintza bete behar dira:
- Zor ziurra, mugaeguneratua eta galdagarria izatea.
- Kontsumitzaileari aldez aurretik ordainketa eskatu izana.
- Beren-beregi jakinarazi izana.
- Zorrari buruzko arrazoizko eztabaidarik ez egotea (erreklamazioa, demanda, abian den kexaren bat…).
Elementu hauetako bakar bat falta bada, sartzea legez kanpokotzat jo daiteke, eta elementu hauek ezereztea eska daiteke, baita kalte-galerengatiko kalte-ordaina erreklamatzea ere.
Nola jakin berankorren fitxategi batean nagoen ala ez?
Kasu askotan, pertsonek ez dakite izena emanda daudela zerbitzu bat kontratatzen edo mailegu bat eskatzen saiatu eta ukatzen dieten arte. Horregatik, EKA/ACUVetik gomendatzen dugu aldiro doako txosten bat eskatzea ASNEF edo BADEXCUG bezalako fitxategi nagusiei.
Eskabide hauek NANaren kopia izan behar dute, eta posta elektronikoz edo postaz egin daitezke. Txostena lortu ondoren, hau jakin ahal izango duzu:
- Zure izena bertan badago.
- Zein da erreklamatutako zorra?
- Nork sartu zaituen eta noiz.
Zer egin dezaket behar ez bezala sartuta banago?
Uste baduzu zorra bidegabea dela, eztabaidatzen ari direla edo ez zizutela behar bezala jakinarazi, eskubidea duzu fitxategiko zure datuak berehala ezereztea eskatzeko. Horretarako:
- Jarri harremanetan sartu zaituen enpresarekin (finantza-erakundea, telekomunikazio-enpresa…).
- Eskatu zure datuak dagokion fitxategian ezeztatzeko.
- Erantzunik jasotzen ez baduzu edo ukatzen badizute, jo Datuak Babesteko Espainiako Agentziara (DBEA).
Kasu batzuetan, kalte eta galerak erreklama ditzakezu inklusioak kalte ekonomikoa edo izen onekoa eragin badu, eta EKA/ACUVetik prozesu osoan lagun zaitzakegu.
Gure posizioa: kontrol gehiago eta eskubide gehiago
EKA/ACUVetik berme falta eta berankortasun-fitxategien gehiegizko erabilera salatzen dugu, bereziki revolving txartelei eta eztabaidatutako beste zor batzuei dagokienez. Horregatik, honako hau eskatzen dugu:
- Erregistro horien erabileraren gaineko kontrol publiko handiagoa.
- Kontsumitzaileen eskubideak urratzen dituzten enpresentzako zehapen eredugarriak.
- Eta, batez ere, izenik ez dadila sartu pertsonak informazioa jaso gabe edo aldez aurretik defendatzerik izan gabe.
Berankorren fitxategi batean sartzearen biktima zarela uste baduzu, edo gatazka egoeran revolving txartela baduzu, jar zaitez harremanetan gure taldearekin. Zure kasua berrikusten eta dagokizuna erreklamatzen lagun diezazukegu.